Arkos Kajaki Flow
Słupia
To, co ma do zaoferowania kajakarzom Słupia, posiada niewiele polskich rzek. Zachwyca niezwykle pięknymi, długimi, śródleśnymi odcinkami oraz różnorodnością nadrzecznych krajobrazów, a także zabytkowymi elektrowniami wodnymi i malowniczymi jeziorami. Wyjątkowości dodaje jej także niecodzienny finał spływów, które zakończyć można w usteckim porcie, w pobliżu bałtyckiej plaży. Wszechobecna cisza i uczucie niezwykłego kontaktu z naturą na szlaku Słupi są magnesem dla kajakarzy. Znaleźć tu można odcinki zarówno łatwe (szczególnie w jej końcowym biegu), jak i trudniejsze, stanowiące prawdziwe wyzwanie. Przoduje wśród nich Rynna Sulęczyńska, najbardziej zbliżony do górskich rzek odcinek szlaku kajakowego na Pomorzu, z rwącą wodą, rozbijającą się o kamienie w dnie koryta. Na Słupi kajakarze mogą również doświadczyć niezwykłej samotności na szlaku i w pełni zbratać się z naturą, korzystając z leśnych biwaków. Szybki nurt i zabytkowe elektrownie wodne w Soszycy, Gałąźni Małej, Konradowie i Krzyni tworzą unikatowy w skali Europy, ponad 100-letni system hydroenergetyczny. Sprawiają one, że o Słupi mówi się czasem żartobliwie „Rzeka z Prądem”. Szczególnie godne uwagi są dwa obiekty: najstarszej elektrowni wodnej w Polsce – Struga w Soszycy oraz największej na Słupi elektrowni wodnej – w Gałąźni Małej. Budowa tych dwóch zespołów hydrotechnicznych w znaczący sposób zmieniła bieg rzeki i sprawiła, że kajakarzy na szlaku czekają dwie dłuższe przewózki kajaków: pomiędzy Byliną a Soszycą oraz pomiędzy Jeziorem Głębokim a Gałąźnią Małą.
Słupia
Słupia największe atrakcje:
1. Papieski Szlak Kajakowy.
20-31 lipca 1964 r. ówczesny arcybiskup krakowski wraz z 13 studentami i pracownikami krakowskich uczelni, uczestniczył w spływie kajakowym rzeką Słupią. Szlak jest upamiętnieniem pobytu Karola Wojtyły na Kaszubach i Pomorzu, a także wyrazem wdzięczności za przemiany, jakich dokonał już jako papież na świecie w czasie trwania pontyfikatu.
Utworzono 10 przystani w prawdopodobnych miejscach postojów Wojtyły i jego towarzyszy podczas spływu w 1964 r.. Na każdej znajduje się pamiątkowy obelisk.
I Przystań – wieś Gowidlino – przy kościele Niepokalanego Poczęcia NMP znajduje się ściana wotywna, mozaika wykonana przez Pracownię Artystyczną Magdaleny Czeskiej z Pobiedzisk. Umieszczona na ścianie z cegły przypomina mural i przedstawia Słupię z kołyszącymi się na niej kajakami oraz twarz papieża;
II Przystań – wieś Sulęczyno – przy skarpie doliny Słupi stoi granitowy głaz narzutowy z inskrypcją
III Przystań – wieś gminna Parchowo – obelisk okolicznościowy;
IV Przytań – wieś kaszubska Soszyca – obelisk okolicznościowy stoi na granicy rozpoczynającego się w tym miejscu Parku Krajobrazowego Dolina Słupi na skarpie na prawym brzegu rzeki;
V Przystań – znajduje się na terenie krajobrazowo-leśnego rezerwatu Gołębia Góra. Obelisk umiejscowiony jest za mostem betonowym na granicy gminy Bytów i gminy Czarna Dąbrówka, którą wyznacza rzeka Słupia;
VI Przystań – wieś Gałąźnia Mała. Pamiątkowy obelisk widnieje na placu biwakowym, tuż przy moście na drodze lokalnej Wierszyno – Motarzyno na lewym brzegu rzeki. Obelisk zdobią dwie marmurowe tablice;
VII Przystań – wieś Leśny Dwór – Obelisk papieski w Leśnym Dworze stoi przy moście na drodze Dębnica Kaszubska – Trzebielino, po prawej stronie Słupi, w sąsiedztwie siedziby nadleśnictwa Leśny Dwór. Opatrzony jest inskrypcją. Dodatkową atrakcją jest pamiątkowy dąb – wyhodowany z nasion słynnego dębu Bartek , które pobłogosławił Jan Paweł II;
VIII Przystań – wieś Lubuń – tutejszy papieski obelisk otacza 13 polnych kamieni symbolizujących wszystkich towarzyszy spływu Wojtyły w 1964 r. Obok rośnie dąb Karol;
IX Przystań – miejscowość podmiejska Krępa Słupska – w jej centrum wsi stoi obelisk z napisem.
X Przystań – Słupsk – pomnik okolicznościowy.
2. Elektrownia wodna Struga.
Elektrownia Wodna Struga w Soszycy powstała w 1896 roku i ma moc 250 kW. Uchodzi za najcenniejszy i najstarszy zabytek techniczny tego typu w Europie. W 2008 r. zakład przeszedł gruntowną modernizację, polegającą na unowocześnieniu urządzeń i systemów pomiarowych. Wewnątrz elektrowni została zachowana część wystawowa, dzięki której można zobaczyć od środka, jak działa turbina czy regulator. Elektrownia jest udostępniona do zwiedzania dla grup turystycznych. Wizyta wymaga wcześniejszego umówienia w spółce Energa Wytwarzanie.
3. Park Krajobrazowy Dolina Słupi
Został utworzony w 1981 roku, jego powierzchnia wynosi 37 040 ha i wraz ze swoją otuliną - 83 170 ha, obejmuje obszar środkowego i dolnego biegu rzeki Słupi i jej zlewni. Park Krajobrazowy „Dolina Słupi” jest jedynym w województwie pomorskim parkiem typu dolinnego. Jego teren został ukształtowany w okresie topnienia północnoatlantyckiego lądolodu, co przyczyniło się do bogactwa form krajobrazu i znacznego zróżnicowania wysokościowego terenu. Charakterystyczną cechą Parku jest jego lesistość, aż 72% powierzchni zajmują lasy. Na szczególną uwagę zasługuje gniazdowanie gągoła, błotniaka zbożowego, kani rdzawej, bielika, orlika krzykliwego, puchacza, bociana czarnego - ptaków zagrożonych i wpisanych do „Polskiej czerwonej księgi zwierząt”. Dla ochrony najcenniejszych fragmentów naturalnej przyrody, na terenie Parku utworzono 8 rezerwatów przyrody i ustanowiono ok. 70 pomników przyrody ożywionej i 1 jeden przyrody nieożywionej.
4. Rezerwat Przyrody Gołębia Góra
Należy do Parku Krajobrazowego Dolina Słupi.
5. Elektrownia wodna Gałąźnia Mała
Elektrownia wodna Gałąźnia Mała to największa elektrownia wodna na Słupi, której wybudowanie skróciło bieg rzeki o kilkanaście kilometrów. Inżynierowie pruscy wykopali sztuczny kanał, kierując Słupię do Jeziora Głębokiego, skąd woda wielkimi rurami, przez dwa „zamki wodne”, prowadzi do pięciu turbin elektrowni. Takie rozwiązanie dało wyjątkowo dużą różnicę poziomu wody, pozwalającą na uzyskanie mocy szczytowej aż 3500 kW. Malowniczo położony i posiadający ciekawą architekturę budynek, w którym mieści się elektrownia, jest udostępniony do zwiedzania dla grup turystycznych. Wizyta wymaga wcześniejszego umówienia w spółce Energa Wytwarzanie Słupsk to liczące ponad 90 tysięcy mieszkańców miasto, będące obok Koszalina najważniejszą miejscowością Pomorza Środkowego.
6. Elektrownia wodna Strzegomino
Wycofujące się wojska niemieckie wysadziły pobliskie mosty, które zablokowały kanał elektrowni. Ponowne uruchomienie nastąpiło w roku 1948. Malowniczym elementem krajobrazu jest mająca 460m długości zapora ziemna o wysokości 12,5m wraz ze zbiornikiem o powierzchni 100ha. Długość kanału, zwanego Konradowskim wynosi 960m. Na wyposażeniu są trzy jednakowe turbiny Francisa, które produkują energię o mocy 2400KW. Obiekt znajduje się na 59km rzeki Słupi.
7. Elektrownia wodna Krzynia
Budowana w latach 1925 – 1926 elektrownia stanowi najniższy stopień wodny kaskady rzeki. Jest to podobno ulubione miejsce wypoczynku mieszkańców Słupska. Zbiornik retencyjny, który powstał tu w wyniku spiętrzenie rzeki przy pomocy zapory ma powierzchnię 78ha i pojemności około 1,38mln m3. Ze względu na fakt, iż elektrownia jest ostatnią z budowli hydrotechnicznych przed stolicą Ziemi Słupskiej, Słupskiem wymagany jest przepływu poniżej 3,4 m3/s. Moc elektrowni wodnej Krzynia to 860KW.
8. Słupsk
Słupia płynie przez historyczne centrum miasta, gdzie mimo poważnych zniszczeń wojennych zachowało się kilka interesujących zabytków. Szczególnie godny uwagi jest Zamek Książąt Pomorskich, w którym znajduje się największa w Polsce kolekcja dzieł Stanisława Ignacego Witkiewicza (Witkacego). Rzeka przepływa przez piękne parki miejskie, w pobliżu dawnego młyna zamkowego i odnowionego Spichlerza Richtera.
9. Ustka
Szlak kajakowy Słupi kończy się w Ustce – popularnej, turystycznej miejscowości nadmorskiej. Miasto posiada status uzdrowiska, a w jego herbie znajduje się syrenka, której pomnik zobaczyć można na falochronie wschodnim. Ozdobą miejscowości jest też znajdująca się w porcie latarnia morska. Największym walorem Ustki są piękne, szerokie bałtyckie plaże, w pobliżu których (w usteckim porcie) można zakończyć spływ kajakowy. Przed wpłynięciem na wody portowe należy jednak uzyskać zgodę Kapitanatu Portu (tel. 59 814 44 30).
Słupia – odcinek łatwy (Bydlino–Ustka)
Odcinek od Bydlina do Ustki zaliczany jest do łatwych. Przeznaczony dla początkujących kajakarzy i dla rodzin z dziećmi. Atrakcją na tym odcinku jest samo miasto Ustka, popularna miejscowość nadmorska, gdzie można zwiedzić m.in. piękną latarnię morską. Od Bydlina rzeka płynie szerokim korytem, znikają przeszkody i uciążliwości na szlaku. Za miejscowością Charnowo rzeka znów wpływa w las, gdzie znajduje się Rezerwat „Buczyna nad Słupią” chroniący rzadkie gatunki roślin. Dalej rzeka wije się wśród łąk i dociera do Ustki. Na około kilometr przed ujściem Słupi do Bałtyku, możliwe jest dogodne zakończenie spływu w stanicy kajakowej. Dla odważnych istnieje możliwość wypłynięcia na wody morskie i zakończenie spływu na usteckiej plaży. Dopuszczalne jest to tylko i wyłącznie po uzyskaniu wcześniejszej zgody Bosmanatu Portu (tel. 59 814 44 30).
Słupia – odcinki średniej trudności (Soszyca – Gołębia Góra - Jezioro Głębokie)
Odcinek rzeki Słupi od Soszycy do jeziora Głębokiego charakteryzuje się dość szybkim nurtem. Kajakarze przepływają przez wspaniałe tereny Rezerwatu Gołębia Góra oraz Parku Krajobrazowego Dolina Słupi. Odcinek należy do średniotrudnych i dość uciążliwych. Za Szoszycą rzeka płynie szerszym korytem, napotkamy tu liczne bystrza i zwalone drzewa. Mijamy most w Gołębiej Górze, pod którym czyha kamienisty próg, a nurt rzeki przyśpiesza. Po trzech kilometrach w osadzie Osieczki przy moście należy uważać na pozostałe po starej budowli pale. Dalej płynąc omijamy z lewej strony ujście spławnego dopływu Słupi – rzeki Bytowy, a po kilkuset metrach wpływamy nad Jezioro Głębokie, z którego konieczna jest kolejna przewózka do Gałąźni Małej ok. 7 km. To z uwagi na rozpoczynający się za jeziorem kanał (niedostępny dla spływu) doprowadzający wodę do drugiej na szlaku hydroelektrowni
Słupia – odcinki średniej trudności (Jezioro Krzynia–Leśny Dwór-Lubuń-Łosino-Słupsk-Włynkówko-Bydlino)
Odcinek rzeki Słupi od Krzyni do Bydlina jest bardzo malowniczy. Rzeka płynie szerokim korytem (20m) i głęboka (2-3m). Nurt jest szybki w związku z czym przeszkody (zwalone drzewa, krzaki), mimo iż nieliczne mogą sprawić wiele kłopotów i wymagają uwagi. Szlak w większości wiedzie w dość odludnym i dzikim terenie, jedyna większa miejscowość na trasie to Słupsk, gdzie można zwiedzić zjawiskowy Zamek Książąt Pomorskich. Ten fragment rzeki przeznaczony jest dla doświadczonych kajakarzy. Po wypłynięciu z Krzyni mamy monotonny krajobraz i po kilku kilometrach docieramy do Leśnego Dworu. Dalej krajobraz zmienia się na przemian łąki i lasy, a w korcie rzeki spotkamy powalone drzewa. Po drodze z prawej strony mijamy największy dopływ Słupi – rzekę Skotawę (ciekawy, jednak uciążliwy szlak kajakowy polecany na spływy zwałkowe). Do Lubonia gdzieniegdzie koryto rzeki zatarasowane jest prawie w całości wierzbowymi łozami oraz drzewami. Po kilku kilometrach przebytych w podobnej scenerii miniemy Łosino, gdzie kończy się obszar Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi”. Po kliku kilometrach dopływamy do Słupska. Czeka nas przenoska wokół śluzy łososiowej. Płyniemy przez miasto, podziwiamy zabytki. Za dużym mostem kolejowym rzeka opuszcza granice Słupska. Meandrując pokonujemy kolejne kilometry, a w nurcie pojawiają się powalone kłody. Za osadą Włynówko, brzegi rzeki urozmaicają lasy mieszane. W takiej scenerii dopływamy do Bydlina.
Słupia – odcinek łatwy (Gałąźnia Mała–Jezioro Krzynia)
Odcinek od Gałąźni Małej do Krzyni zaliczany jest do łatwych. W Gałąźni Małej oraz Krzyni, a także w Strzegominie znajdują się elektrownie wodne. Kajakarze w tych miejscach muszą liczyć się z przenoską. Nurt rzeki jest dość spokojny, bez problemu poradzą sobie na tym odcinku osoby początkujące. Szlak jest malowniczy i prowadzi głównie przez jeziora zaporowe.
